عدالت سیاسی اسلام در طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

thesis
abstract

این پژوهش به دنبال تبین عدالت سیاسی اسلام در طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می باشد . بدین منظور الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ظرف این پژوهش قرار گرفته است. عدالت سیاسی از ارکان و اصول مسلم نظام سیاسی اسلام به شمار می رود. از آن جهت که یکی از بهترین طرح ها و راهبردی ترین اندیشه ها در خصوص چگونگی عملیاتی کردن عدالت سیاسی در ایران اسلامی را پس از نص و سیره معصومین می توان از اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) استخراج کرد؛ اندیشه سیاسی ایشان مبنا و چارچوب این پژوهش قرار گرفته است. اختلاف دیدگاه در مبانی هستی شناسی و انسان شناسی اسلام با سایر رهیافت ها باعث شده است که هدف در پیشرفت اسلامی کاملا متفاوت و بعضاً متضاد با الگوی های رایج مادی باشد. از همین رو لازمه حرکت به سمت مطلوب در هر دو رویکرد دو الگوی متفاوت است.این اصلی ترین دلیل برای طراحی یک الگوی متفاوت از الگوهای توسعه است. با درک صحیح از مفهوم عدالت در اسلام در می یابیم که رابطه عدالت با پیشرفت و توسعه در دو رهیافت اسلامی ومادی نسبت کاملاً متفاوتی دارد. در اسلام عدالت به عنوان عمود خیمه ، یا به تعبیری زیربنای پیشرفت تلقی می گردد . یعنی آزادی ، توسعه اقتصادی و سیاسی ، امنیت سیاسی و اجتماعی ، کمال و سعادت اجتماعی همه در پرتو تحقق عدالت متجلی خواهد شد. از نظر رتبه نیز عدالت از همه آنها برتر است. در صورتی که رهیافت غربی با نگاه به مبانی مادی خود عدالت را در مرتبه دوم یا سوم قرار می دهد و به تعبیری به عنوان یک روبنا تعریف می شود. عدالت در اسلام در تمام شاخه ها و حوزه ها مبانی یکسانی دارد . اما ظهور آنها در هر حوزه نمود های مختلفی دارد . عدالت سیاسی از آن حیث که مربوط به اجتماع انسانی است ذیل شاخه عدالت اجتماعی قرار می گیرد . در اسلام عدالت سیاسی در کنار حقوق سیاسی معنا پیدا می کند و حقوقی که در حوزه اجتماع و در تعامل بین نظام سیاسی و مردم مطرح می شوند در قالب عدالت سیاسی قرار می گیرند. لذا مفاهیم مشروعیت سیاسی ، مشارکت سیاسی ، گزینش سیاسی،برابری سیاسی، انتقاد و نظارت وامنیت سیاسی همه از مباحث مربوط به عدالت سیاسی محسوب می شوند . عدالت سیاسی اسلام مطابق بینش توحیدی و مبانی فلسفی به دو بخش تقسیم می شود. یکسری شامل حقوقی هستند که خداوند آن را مشخص نموده( امرالله) و دیگر حقوقی که شارع آن را درتوافق مردم قرار داده است(امرالناس) . سازوکاری که در این پژوهش برای تحقق عدالت سیاسی اسلام مطرح می گردد به این صورت است که رعایت استحقاق ها با لحاظ مراتب «امرالله» و «امرالناس» می باشد .یعنی در مرتبه اول امر الله یا حقوق الهی ذکره شده در نص، باید لحاظ گردد. در مرتبه بعد رجوع به آرای مردم و آن هم در صورتی که خلاف امرالله نباشد. از آن حیث که امروزه بیشتر اموری که در نظام سیاسی با آن روبرو هستیم ثابت نیستند بنابراین موضوعی که در آن امر خلاف حقوق الهی مشاهده نشود ، توافق عمومی مطرح می شود.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

نقش شایسته‌سالاری در عدالت سیاسی و انعکاس آن در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت

"شایسته‌سالاری" یکی از تأثیرگذارترین راهبردهای ایجاد عدالت سیاسی است که به حاکمیت افراد کاردان و کاربلد در اعمال قدرت می‌انجامد. این نوشته در جست‌وجوی نقش شایسته‌سالاری در عدالت اجتماعی و پیامدهای آن برای طراحی الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت است. در فرضیه‌ی مقاله بر این امر تأکید شده است که با توجه به مفهوم کانونی "احقاق حق" در عدالت سیاسی و تقابل شایسته‌سالاری با استبداد و رویارویی با ناشایستگان، ...

full text

مدل فرایندی طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

بررسی آثار و پیامدهای 57 سال برنامه‌ریزی توسعه در کشور ما نشان می‌دهد توسعه به سبک غربی (و تنها با جرح و تعدیل‌های اسلامی) از یک سو نتوانسته به مانند کشورهای غربی باعث توسعه کشور شود و از سوی دیگر نیز باعث کمرنگ شدن ارزش‌های اسلامی ایرانی شده است. دلیل این امر را باید در اینجا جستجو کرد که مبانی، اقتضائات و مسائل و غایاتِ توسعه با مبانی، اقتضائات و مسائل و غایات جامعه‌ی اسلامیِ ایران زاویه دارد و...

full text

الگوی اثربخش اسلامی ایرانی پیشرفت در جهان اسلام

بررسی روند تاریخی و تأثیرگذاری الگوهای غربی توسعه نشان می‌دهد که این الگوها نقش مهمی در جهت‌دهی به رویکرد کشورهای مختلف به‏خصوص کشورهای اسلامی ایفا کرده‏اند؛ به نحوی که کشورهای استفاده‏کننده از الگوهای غربی توسعه به نوعی وابسته به قدرت‏های بزرگی بوده‏اند که این الگوها را ابداع و حمایت کرده‏اند. در این میان با توجه به تأثیری که الگوهای غربی توسعه بر کشورهای اسلامی گذاشته‏اند، طرح الگوی اسلامی ای...

full text

تحقق توسعه سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با بهره‌گیری از کلیّت نظام جمهوری اسلامی ایران و با توانایی درک و تحلیل واقعیت‌های جامعه و شناخت ارزش‌های ملی و بومی، درصدد پاسخ‌گویی به نیازهای مادی و معنوی جامعه است. این الگو دارای مبانی معرفتی، هستی‌شناسی و انسان‌شناسی است که ریشه در آموزه‌های وحیانی و عقیدتی اسلام دارد و محتوای آن مبتنی‌بر توحید، معاد و تفکیک‌نشدنِ دنیا و آخرت است. فرایند توسعه سیاسی در الگوی اسلام...

full text

فقه سیاسی و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت

یکی از موضوعات محوری الگوی پیشرفت، مربوط به حوزه سیاست است؛ فقه سیاسی نیز داعیه‌دار حل بسیاری از مسائل این حوزه است. در الگوی نظام سیاسی جمهوری اسلامی، باید این امکان فراهم شود که جایگاه فقه سیاسی بیشتر بررسی شود؛ زیرا جولانگاه مسائل نوپدید و حوادث واقعه است و استنباط‌های فقهی ناظر به عمل سیاسی می‌توانند تکلیف فرد مسلمان در زندگی سیاسی را تعیین کنند. این امر از سویی مستلزم توضیح شاخصه‌های الگوی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده اقتصاد و علوم اداری

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023